Po ogłoszeniu ustawy ordynacja wyborcza do rad narodowych z dnia 25 września 1954 r. PPRN, KP PZPR i PK FN w Górze Śląskiej[1] przystąpiły do przygotowania wyborów.

Okręgi i obwody. Komisje wyborcze. 3 października 1954 r. uchwałą nr 153/54 PPRN podzieliło teren powiatu na 6 okręgów wyborczych dla wyborów do PRN (dwa w Górze Śląskiej, w Rudnej Wielkiej, Wąsoszu, Sicinach i Luboszycach). 8 października 1954 r. PPRN podjęła uchwałę nr 162/54 w sprawie ustalenia ilości, granic i numerów obwodów głosowania oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych (5 na terenie Góry Śląskiej i 17 w każdej projektowanej Gromadzkiej Radzie Narodowej). Wyznaczono lokale przeznaczone do urzędowania komisji wyborczych oraz lokale wyborcze.

Do przeprowadzenia tych niby-wyborów powołano:

– Powiatową Komisję Terytorialną;

– Miejską Komisję Terytorialną;

– 6 Okręgowych Komisji Wyborczych do PRN;

– Okręgową Komisję Wyborczą dla wyborów do Gromadzkich Rad Narodowych;

– 4 Okręgowe Komisje Wyborcze do wyborów do MRN;

– 22 Obwodowe Komisje Wyborcze.

Powiatową Komisję Terytorialną powołano 6 października 1954 r. uchwałą PPRN nr 155/54. Na jej czele stanął Michał Krugliński jako przewodniczący, jego zastępcą został Kazimierz Ozimiński, a funkcję sekretarza pełnił Edward Baranowski, w skład komisji weszło jeszcze 9 członków. W tym samym dniu powołano Miejską Komisję Terytorialną z Marianem Zdrzewielskim jako przewodniczącym, Antonim Szendrykiem jako zastępcą, Stanisławem Wojciechowskim jako sekretarzem i z 7 członkami[2]. 6 października 1954 r. PPRN podjęło uchwałę nr 159/54 o utworzeniu Okręgowej Komisji Wyborczej dla wyborów do Gromadzkich Rad Narodowych. Jej skład to: Jan Kończal – przewodniczący, Stanisław Włodarski – zastępca, Leokadia Nosal – sekretarz i 4 członków[3].

PPRN zorganizowało 17 października szkolenie przewodniczących Okręgowych Komisji Wyborczych, a 24 października – szkolenie przewodniczących i sekretarzy Obwodowych Komisji Wyborczych[4].

18 listopada PPRN urządziło odprawę przewodniczących rad narodowych, na której oceniono dotychczasową pracę oraz informując jak ma wyglądać przygotowanie lokali wyborczych[5].

25 listopada przeprowadzono we Wrocławiu szkolenie członków PPRN odpowiedzialnych za szkolenie obwodowych komisji wyborczych. 26 listopada szkolono przewodniczących i sekretarzy terytorialnych komisji wyborczych, a 28 listopada – szkolenie przewodniczących i sekretarzy okręgowych komisji wyborczych dla wyborów GRN[6].

28 listopada w sali konferencyjnej PPRN odbyło się kolejne szkolenie poświęcone: technicznemu pisaniu protokołów, obliczaniu głosów oraz dano ostateczne wytyczne na dzień 5 grudnia 1954 r. oraz pokazano lokal wyborczy, jak winien być urządzony na dzień 5 grudnia 1954 r. Wzięli w nim udział przedstawiciele PWRN, przewodniczący i sekretarze okręgowych komisji wyborczych, przewodniczący i sekretarze Powiatowej i Miejskiej Komisji Terytorialnej oraz przewodniczący i sekretarze obwodowych komisji wyborczych[7].

29 listopada zorganizowano szkolenie pracowników PPRN odpowiedzialnych za poszczególne obwody, którzy tego samego dnia wyjechali w teren. Z ich udziałem odbyły się jeszcze w tym dniu szkolenia obwodowych komisji wyborczych (w pełnych składach) w lokalach wyborczych[8].

1 grudnia PPRN odwołało 13 członków ze składu obwodowych komisji wyborczych, gdyż jednocześnie byli kandydatami do rad narodowych[9].

Niedostateczne postępowanie prac przy dekoracji poszczególnych lokali Obwodowych Komisji Wyborczych spowodowało, że 2 grudnia wezwano do PPRN wszystkich pełnomocników z obwodów. Wg uzyskanych informacji w tym dniu lokale miały być gotowe i przekazane protokolarnie z wyjątkiem lokali mieszczących się w szkołach (Brzeżany, Witoszyce, Pobiel, Psary). Te ostatnie zamierzano udostępnić obwodowym komisjom wyborczym dzień później – 3 grudnia. 2 grudnia komisje otrzymały materiały potrzebne do urzędowania (papier, ołówki, lak, koperty i świece)[10].

Zamierzano jeszcze do 4 grudnia zwołać posiedzenia komisji obwodowych, komisji okręgowych i pełnomocników z obwodów[11].

Sprawdzanie list wyborczych. 15 października Prezydia Gminnych Rad Narodowych przystąpiły do sporządzania spisów wyborców – na każdy obwód głosowania oddzielnie. 20 października prace zostały zakończone i z dniem 28 października zostały przekazane przewodniczącym obwodowych komisji wyborczych. W czasie przekazywania spisów wyborców Obwodowym Komisjom Wyborczym obecni byli przedstawiciele powiatu, którzy przeszkolili na miejscu wszystkich członków Obwod. Komisji Wyb. w zakresie ich obowiązków podczas wyłożenia spisów wyborców do publicznego wglądu[12]. Od 1 do 29 listopada obwodowe komisje wyborcze wyłożyły spisy wyborcze: do publicznego wglądu w lokalach obwodowych komisji wyborczych przez 30 dni po 5 godzin dziennie, w porze dostępnej dla pracujących[13].

Listy wyborców sprawdziły 19 834 osoby na 19 851 osób ujętych w spisach i po dokonanych zmianach, co stanowiło 99,5% uprawnionych do głosowania.

 

Obwód			Uprawnieni do głosowania	Sprawdziło listy wyborców
nr 1	Miejscowość
1		Góra Śląska	745	745
2		Góra Śląska	1174	1174
3		Góra Śląska	904	904
4		Góra Śląska	954	954
5		Szpital	–	–
6		Brzeżany	864	864
7		Borszyn Mały	658	658
8		Czernina	968	968
9		Jemielno	659	659
10		Kamień Górowski	951	948
11		Luboszyce	1000	1000
12		Pobiel	808	808
13		Psary	677	677
14		Rudna Wielka	968	968
15		Stara Góra	1115	1115
16		Ślubów	889	889
17		Witoszyce	1108	1108
18		Wągroda	652	643
19		Siciny	966	966
20		Wąsosz	1811	1806
21		Zaborowice	762	762
22		Żuchlów	1220	1220
			19853	19836
Źródło: APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 273-274

 

Powyższa tabela pokazuje dokładnie, jak wyglądało sprawdzanie list w rozbiciu na przyszłe gromady, ale liczby podane wcześniej i podane w tabeli nieznacznie się nie zgadzają[14]. W czasie sprawdzania list wpłynęło 114 reklamacji. […] co następnie odbiło się podczas samego głosowania w dniu 5 grudnia br., że listy nie były aktualne, zdarzały się wypadki umieszczonego nazwiska jak to miało miejsce w obwodzie Nr 2, to samo tyczy się do szeregu gmin, które nie urealniły spisów wyborców jak: Siciny, w obwodzie Witoszyce i Żuchlów.[15]

Program wyborczy. 20 października ogłoszono program wyborczy Powiatowego Komitetu Frontu Narodowego (patrz załącznik)[16].

Kandydaci. W dniach od 23 października do 3 listopada przeprowadzono zebrania przedwyborcze, które miały na celu wytypowanie kandydatów do WRN – 3 na radnych i 2 na zastępców oraz do PRN – 60 osób na radnych i 20 na zastępców radnych. Spośród wytypowanych do PRN weszło 19 osób, dotychczasowych członków PRN[17].

Z kolei w dniach od 8 do 13 listopada odbyły się zebrania przedwyborcze, na których typowano kandydatów do MRN i GRN. Do MRN wytypowano 40 kandydatów na radnych (w tym 16 dotychczasowych członków MRN) i 12 zastępców radnych. Do Gromadzkich Rad Narodowych wytypowano 273 kandydatów (w tym 49 dotychczasowych radnych gminnych rad narodowych).

Skład socjalny kandydatów do GRN przedstawiał się następująco: rolników 177, robotników 27, pracowników umysłowych 69 (w tym 18 nauczycieli); ogólna liczba kobiet – 50.

Ogółem na terenie powiatu odbyto 163 zebrania z udziałem 12 526 osób (w tym 3 453 kobiet)[18].

Ordynacja wyborcza stanowiła (art. 42), że prawo zgłaszania kandydatów do rad narodowych miały organizacje polityczne, zawodowe i spółdzielcze, Związek Samopomocy Chłopskiej, Związek Młodzieży Polskiej oraz inne masowe organizacje społeczne ludu pracującego, nie precyzując, o jakie organizacje chodzi. Z kolei ta sama ordynacja (art. 46) orzekała, że liczba kandydatów nie może przekraczać liczby radnych wybieranych w danym okręgu wyborczym, jednak nie uściślała, kto ma decydować, którzy kandydaci znajdą się na listach wyborczych. Właściwe „wybory” odbywały się w zaciszu gabinetów partyjnych, a nie przy urnach wyborczych. W lokalach wyborczych jedynie przyjmowano do wiadomości decyzje (stąd tytuł artykułu „Niby-wybory”), które prawdopodobnie zapadały na posiedzeniach egzekutywy KP PZPR; użyłem określenia „prawdopodobnie”, bo nie znalazłem stosownych dokumentów. Czas dla późniejszych „wyborów” był łaskawszy i dokumenty ilustrujące te praktyki zachowały się.

Popularyzacja kandydatów. Od 13 listopada organizowano spotkania z kandydatami do rad narodowych[19]. Do chwili obecnej [2 grudnia] odbyto na zaplanowanych 20 spotkań kandydatów z społeczeństwem 18. Ponadto zaplanowano 4 spotkania, z czego odbyto 2 spotkania, to w Zaborowicach i Czechnowie. Pozostałe spotkania ujęto w planie pierwszym, odbędą się w Rudnie W. i w Lubielu w dniu 3 grudnia br., a dalsze zaplanowane 2 spotkania odbędą się w dniu 2 i 3 grudnia br.[20]

Zamierzono tuż przed dniem „niby-wyborów” przeprowadzić masówki we wszystkich wsiach. 1 grudnia odbyło się ich 48, pozostałe zaplanowano zorganizować 2 i 3 grudnia[21].

To była tylko część zebrań urządzanych w czasie „kampanii przedwyborczej”, inne to zebrania środowiskowe i odczyty (np. 30 listopada w PDK z udziałem zespołów artystycznych)[22].

Wykorzystywano radiowęzeł do wygłaszania pogadanek i rozmów z kandydatami.

Zadbano również o „propagandę wizualną: […] teren całego powiatu został zabezpieczony w plakaty, afisze oraz różnego rodzaju hasła o tematyce związanej z kampanią wyborczą.

Stwierdza się, że mimo całego wysiłku w kierunku wsi materiału propagandowego, to jednak nie wszystkie GKFN potrafiły należycie wykorzystać ten materiał, jak np. w Rudnie Wielkiej, Sicinach, Czerninie, Żuchlowie i innych.

Stwierdza się również fakty zrywania plakatów w mieście Góra Śl. Wypadki takie miały miejsce na ul. Kościuszki, Stalina [obecnie Wrocławska]. Były i takie wypadki, że usiłowano zniszczyć treść hasła plakatu przez ostemplowanie tegoż pieczęcią.[23] Cytat ten dotyczy okresu od 25 listopada do 2 grudnia 1954 r.

Opracowano broszurę pt. „Kim są nasi kandydaci do rad”. Po zatwierdzeniu przez Wojewódzką Komisję Prasy i Widowisk we Wrocławiu (cenzurę) 25 listopada przekazano ją do górowskiej drukarni[24]. Pod koniec listopada lub na początku grudnia wydano ją w nakładzie 5 tys. egzemplarzy. Opublikowano dodatkowo program wyborczy Gromadzkiego Frontu Narodowego Ślubów (500 egzemplarzy), który rozprowadzono do wszystkich gromadzkich Komitetów Frontów Narodowych, i rezolucję PKFN (500 egzemplarzy)[25].

Wcześniej wykaz kandydatów na radnych i na zastępców ogłoszono w „Gazecie Górowskiej” (1954 nr 5 s. 2 z 23 listopada 1954 r.)[26].

We wszystkich szkołach były wygłaszane pogadanki na temat wyborów, a młodzież włączono do popularyzowania sprawdzania spisów wyborczych, przygotowania odpowiednich gazetek itp. działań[27].

Głosowanie. 5 grudnia 1954 r. w dniu wyborów do rad narodowych już o godz. 5.00 rano we wszystkich lokalach wyborczych spotkali się wszyscy członkowie obwodowych komisji wyborczych. A już o godz. 5.30 zaczęła napływać tłumnie ludność czekając na otwarcie lokalu[28]. O godz. 6.00 rozpoczęły prace komisje wyborcze. Do godz. 8.00 swe głosy oddało 30,5% wyborców, najlepiej pod tym względem wypadł obwód w Zaborowicach, gdzie swe głosy oddało 50% wyborców. Na terenie powiatu 90% wyborców zagłosowało do godz. 14.00. W Jemielnie o godz. 15.00 przystąpiono do obliczania oddanych głosów i komisja protokoły dostarczyła o godz. 17.30. Następne były komisje z Czerniny, Zaborowic i Rudny Wielkiej. Ostatnie protokoły dostarczyły komisje z Wąsosza, Pobiela i Kamienia Górowskiego.

Warto przytoczyć fragment „Oceny pracy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w akcji wyborczej do terenowych rad narodowych na terenie powiatu górowskiego”, opisujący atmosferę w dniu wyborów z punktu widzenia ówczesnych władz: W dniu wyborów należy stwierdzić, że nastrój wśród ludności był podniosły, cechował powagą wyborców, co świadczą wypowiedzi niektórych Obywateli jak np. Ob. Kapuściński z grom. Cieszyny, który jako 68-letni starzec jako pierwszy przybył przed lokal wyborczy już o godz. 5-tej rano mówiąc jednocześnie na zwróconą mu uwagę, aby wszedł do lokalu Gromadzkiego Komitetu Frontu Narodowego »Przybyłem tu jako pierwszy i jako pierwszy musze oddać swój głos w dowód przywiązania do władzy ludowej.« Ob. Rakoszewska z grom. Zawiesice [Zawieścice] przybyła pieszo mimo podeszłego wieku do lokalu wyborczego w Ślubowie, dopytując się komisji, czy aby ją zaznaczyli, że Ona oddała swój głos za listą kandydatów Frontu Narodowego.

Był jeden wypadek niewłaściwego zachowania się sołtysa z Żuchlowa w lokalu wyborczym, który się upił i na zwracane mu uwagi przez przewodniczącego komisji nie chciał się do nich zastosować, jednak mimo szybkiej interwencji przez Milicję Obywatelską został usunięty z lokalu wyborczego urzędowanie komisji trwało nadal normalnym trybem[29].

Na 19 956 uprawnionych do głosowania uczestniczyło w tych „niby-wyborach” 19 589 osób (98,2%). Niecałe 2% osób, nie biorących udział w głosowaniu to 4 osoby, które odmówiły udziału w wyborach; 23 osoby będące w podróży; 270 chorych, którzy nie mogli przyjść do lokali wyborczych, 20 świadków Jehowy i 27 osób, które wyjechały
i nigdzie nie zameldowały się[30].

W wyborach do GRN przeciwko liście Frontu Narodowego głosowało 279 osób (1,8% ogółu wyborców); w tabeli poniżej liczba nie głosujących jest inna – 277. W wyborach do PRN przeciwko głosowało 250 osób (1,2%).

Głosy przeciwko liście Frontu Narodowego

 

Obwód			Wybory do GRN	Wybory do PRN
nr 1	Miejscowość
1		Góra Śląska		2
2		Góra Śląska		17
3		Góra Śląska		3
4		Góra Śląska		3
5		Szpital		3
6		Brzeżany	17	18
7		Borszyn Mały	15	8
8		Czernina	20	10
9		Jemielno	11	1
10		Kamień Górowski	7	10
11		Luboszyce	17	20
12		Pobiel	5	4
13		Psary	34	30
14		Rudna Wielka	11	12
15		Stara Góra	21	21
16		Ślubów	2
17		Witoszyce	4	5
18		Wągroda	17	17
19		Siciny	22	12
20		Wąsosz	39	23
21		Zaborowice	11	11
22		Żuchlów	24	20
			277	250
Źródło: APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 275-276

Mirosław Żłobiński

Pierwodruk: „Kwartalnik Górowski” 2017-2018 nr 61 s. XIII-XXIX

 

* * * * *

 

Uchwała nr 153/54 PPRN z 3 października 1954 r. w sprawie podziału powiatu na okręgi wyborcze dla wyborów do PRN w Górze Śląskiej 

Nr okręgu	Granice okręgu	Liczba radnych wybieranych w okręgu	Siedziba okręgowej komisji wyborczej
miasto Góra Śląska
1	Plac Wolności, Bieruta, Narutowicza, Wolności, Żeromskiego, Walecznych, Wąska, Mała, Łamana, Tylna, Szkolna, Plac Strzelecki, Bojowników, Marchlewskiego, 1-go Maja, Armii Czerwonej, Nowotki, Kościelna, Dzierżyńskiego, Fornalskiej	10	Świetlica Młyna WOZM ul. Marchlewskiego
2	Stalina, Kościuszki, Szpitalna, Mickiewicza, Łąkowa, Sosnowa, Błotna, Lipowa, Dębowa, Świerczewskiego, Kapitulacyjna, Osiedle, Ogrodowa, Rokossowskiego, Bohaterów, Robotnicza, Polna, Willowa, Armii Polskiej, Leśna, Targowa	10	Powiatowy Dom Kulturyul. Armii Polskiej
powiat Góra Śląska
3	Zaborowice, Czernina, Borszyn Mały, Rudna Wielka, Ślubów	11	Rudna Wielka
4	Wąsosz, Pobiel, Kamień Górowski, Psary	10	Wąsosz
5	Siciny, Witoszyce, Brzeżany, Żuchlów	10	Siciny
6	Luboszyce, Wągroda, Jemielno, Stara Góra	9	Luboszyce

Źródło: APW: PPRN Góra Śląska 284 s. 120-122

Uchwała nr 154/54 PPRN w Górze Śląskiej z 3 października 1954 w sprawie podziału powiatu Góra Śląska na okręgi wyborcze dla wyborów do GRN w powiecie Góra Śląska 

Granice okręgu	Liczba radnych wybieranychw okręgu
Brzeżany	16
Borszyn Mały	11
Czernina	17
Jemielno	11
Kamień Górowski	17
Luboszyce	16
Pobiel	14
Psary	12
Rudna Wielka	18
Siciny	17
Stara Góra	20
Ślubów	16
Witoszyce	18
Wągroda	11
Wąsosz	27
Zaborowice	14
Żuchlów	18

 Źródło: APW: PPRN Góra Śląska 284 s. 122

Siedzibą Okręgowej Komisji Wyborczej było Biuro Powiatowego Pełnomocnika Ministerstwa Skupu w Górze Śląskiej przy ul. Świerczewskiego 15.

Uchwała nr 156/54 PPRN z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału miasta Góry Śląskiej na okręgi wyborcze dla wyborów do MRN w Górze Śląskiej 

Nr okręgu	Granice okręgumiasto Góra Śląska	Liczba radnych wybieranych w okręgu	Siedziba okręgowej komisji wyborczej
1	I. rejon administracyjnyPlac Wolności, Bieruta, Narutowicza, Wolności, Żeromskiego, Walecznych, Wąska, Mała, Łamana, Tylna, Szkolna, Pl. Strzelecki	10	Pow. Kom. SPul. Żeromskiego
2	II. rejon administracyjnyBojowników, Marchlewskiego, 1-go Maja, Armii Czerwonej, Nowotki, Kościelna, Dzierżyńskiego, Fornalskiej	10	PDKul. Armii Polskiej
3	III. rejon administracyjnyStalina, Kościuszki, Szpitalna, Mickiewicza, Łąkowa, Sosnowa, Błotna, Lipowa, Dębowa	10	PZGS – świetlicaul. 1-go Maja
4	IV. rejon adminsitracyjny Świerczewskiego, Kapitulacyjna, Osiedle, Ogrodowa, Rokossowskiego, Bohaterów, Robotnicza, Polna, Willowa, Armii Polskiej, Leśna, Targowa	10	GS Samopomoc Chłopskaul. Marchlewskiego
Źródło: APW: PPRN 284 s. 126-127

 

Uchwała nr 162/54 PPRN w Górze Śląskiej z 8 października 1954 r. w sprawie ustalenia ilości, granic i numerów obwodów głosowania oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych 

Numer obwodu	Granice obwodu głosowania	Siedziba obwodowej komisji wyborczej
	Góra Śląska
1	Bieruta, Plac Wolności, Narutowicza, Wolności, Żeromskiego, Walecznych, Wąska, Mała, Łamana, Tylna, Plac Strzelecki, Szkolna	Świetlica PSSPlac Wolności 4
2	1-go Maja, Marchlewskiego, Nowotki, Kościelna, Fornalskiej, Dzierżyńskiego, Armii Czerwonej, Bojowników	Świetlica Młyna WOZMul. Marchlewskiego 32
3	Kościuszki, Szpitalna, Mickiewicza, Stalina, Łąkowa, Sosnowa, Lipowa, Dębowa, Błotna	Świetlica Spółdz. Pracy Stolarsko- Kołodziejskaul. Stalina
4	Świerczewskiego, Kapitulacyjna, Osiedle, Ogrodowa, Marszałka Rokossowskiego, Polna, Leśna, Armii Polskiej, Robotnicza, Bohaterów, Willowa, Targowa	PDKul. Armii Polskiej
5	Szpital Powiatowy	Szpital w Górze ul. Szpitalna
6	Gromada Brzeżany	SP w Brzeżanach
	Brzeżany + przys. Ułanka, Bogucin, Glinka + przys. Karów, Polanowo, Łagiszyn, Sławęcice, Strumienna
7	Gromada Borszyn Mały	Świetlica gromadzka w Borszynie Małym
	Borszyn Wielki, Kłoda Mała + przys. Kuklice, Kłoda Wielka + przys. Sędziwojowice, Kruszyniec, Strumyk, Włodków Dolny
8	Czernina miasto	Dom Społeczny w Czerninie
	Czernina Dolna, Czernina Górna, Ligota
9	Gromada Jemielno	Świetlicaw Jemielnie
	Jamielno + przys. Wilczary, Bieliszów, Borki, Cieszyny, Łęczyca, Piskorze + przys. Raczki, Smolne, Ślęszów, Zdzisławice
10	Gromada Kamień Górowski	GRN Kamień Górowski
	Drozdowice Wielkie + przys. Marysin i Ochota, Drozdowice Małe, Kamień Górowski, Lubiel + przys. Czaplewo, Płoski + przys. Kobylniki, Wrząca Śląska, Wrząca Wielka, Ostrawa
11	Gromada Luboszyce	Świetlica Spółdzielni Produkcyjnej Uszczonów
	Bełcz Wielki, Chorągwice + przys. Barłogi, Irządze, Luboszyce + przys. Aleksandrówka i przys. Kietlów – PGR, Luboszyca Mała, Lubów + przys. Chobień, Ciechanów + przys. Marcinówka, Masełkowice
12	Gromada Pobiel	SP w Pobielu
	Bartków, Kąkolno, Ługi + przys. Unisławice, Pobiel + przys. Jeziorany i Młynary, Świniary + przys. Borowna, Wodniki
13	Gromada Psary	SP w Psarach
	Czeladź Mała, Daszów + przys. Stanowice i Szanowice, Osławice, Psary + przys. Zawiszów i Huzary, Piotrowice Małe + przys. Jawor
14	Gromada Rudna Wielka	Świetlica Gromadzka w Rudnej Wielkiej
	Bronów, Czarnoborsko, Duchowo, Rudna Wielka, Rudna Mała, Sułów Wielki, Sułów Mały, Wierza, Wiklina, Zbaków Górny, Zbaków Dolny + przys. Zbakówek
15	Gromada Stara Góra	Przedszkolew Starej Górze
	Gola Górowska, Jastrzębie, Osetno Małe + przys. Kietlów, Osetno Wielkie + przys. Niła [Niwa], Rogów Górowski, Ryczyń + przys. Dziczyn, Stara Góra + przys. Włodków Górny
16	Gromada Ślubów	Świetlica gromadzka w Ślubowie
	Bełcz Górny, Grabowno + przys. Maciejówka i przys. Lechów, Lechitów, Ślubów + przys. Strzelnica, Szedziec, Wierzawice Wielkie, Wierzawice Małe + przys. Przemyślany i przys. Nowe Wierzawice, Zawiesice
17	Gromada Witoszyce	SP w Witoszycach
	Chróścina + przys. Laskowice, Nowa Wieś, Radosław + przys. Stopki, Witoszyce
18	Gromada Wągroda	SP w Wągrodzie
	Wągroda, Bartodzieje, Głobice, Karów, Lipowiec + przys. Zakrzów, Świerczów, Śzaszorowice + przys. Piast, Żabin
19	Gromada Siciny	SP w Sicinach
	Siciny, Łękanów, Tarpno, Wioska, Wronów
20	Gromada Wąsosz	Gminny Dom Społeczny w Wąsoszu ul. Stalina 19
	Wąsosz, Cieszkowice + przys. Bienowice, Chociborowice, Czeladź Wielka + przys. Stefanówka, Bronowice, Górka Wąsoska, Gola Wąsoska, Kowalewo, Bełcz Mały
21	Gromada Zaborowice	Świetlica gromadzka w Zaborowicach
	Zaborowice + przys. Porlewice, Czechnów, Giżyn, Sułków + przys. Żarki
22	Gromada Żuchlów	SP w Żuchlowie
	Żuchlów + przys. Falnów i przys. Soplicowo, Miechów, Naratów, Niechlów + przys. Klimontów, Wroniniec
Źródło: APW: PPRN 284 s. 140-144
Uwaga: Pisownia nazw miejscowości zgodna z oryginałem.

  

* * * * *

Program wyborczy Powiatowego Komitetu Frontu Narodowego w Górze Śląskiej

 

Do robotników i chłopów pracujących!

Do pracowników PGR i członków spółdzielni produkcyjnych!

Do młodzieży i inteligencji pracującej!

Do wszystkich mieszkańców naszego powiatu!

 

OBYWATELE!

Zbliża się dzień 5 grudnia, w którym pójdziemy do urn wyborczych, aby oddać swoje głosy na kandydatów do rad narodowych, na ludzi, którzy cieszą się zaufaniem społeczeństwa naszego powiatu i którym oddamy władzę gospodarowania i kierowania naszym powiatem.

Wybory do rad narodowych to wielkie przeżycie narodu, to poważna chwila, w której skupiamy się wszyscy we Froncie Narodowym, aby powołać przedstawicieli władzy ludowej i powierzyć im w ręce nasze sprawy i potrzeby.

Za okres 10 [lat] rozwoju Polski Ludowej poważnie wzrósł i okrzepł sojusz robotniczo-chłopski, podstawa potęgi i siły naszej ukochanej ojczyzny.

Miniony okres zaznaczył się wielkim osiągnięciami narodu polskiego w walce o zbudowanie podstaw socjalizmu.

Rośnie nasza wspaniała Huta im. Lenina pod Krakowem, zbudowaliśmy nowe miasto Tychy, nowe elektrownie Jaworzno I i II. Powstało wiele gałęzi przemysłu nieznanego do 1939 r. Rośnie z dnia na dzień nasza socjalistyczna stolica – Warszawa.

Odbudowaliśmy w naszym województwie zniszczone kopalnie, fabrykę obrabiarek FUM we Wrocławiu, kombinat przemysłu bawełnianego w Bielawie, Zakłady Optyczne w Jeleniej Górze, Pafawag, M-5 im. Dzierżyńskiego, zbudowany został Wizów i Celwiskoza, huta miedzi pod Legnicą, Zakłady Chemiczne „Rokita”, kopalnia „Kondrat” i inne.

W dziele odbudowy tkwi cząstka trudu każdego z nas w powiecie górowskim.

Odbudowaliśmy i uruchomiliśmy 15 fabryk, w których znaleźli pracę ludzie, których Polska sanacyjna skazywała na nędzę i bezrobocie.

Przy pomocy państwa zostało odbudowanych 400 zagród i zagospodarowanych 90 proc. gruntów ornych.

Posiadamy w powiecie dwa Państwowe Ośrodki Maszynowe i 7 GOM-ów [Gminnych Ośrodków Maszynowych], które posiadają nowoczesne maszyny rolnicze.

Mamy duże osiągnięcia na odcinku zwiększania wydajności naszych pól.

W porównaniu z rokiem 1949 wzrosła wydajność z 1 ha zbóż podstawowych o 23 proc.

Wzrósł stan pogłowia trzody chlewnej o 60 proc. Rozwinęliśmy poważnie i rozwijać będziemy dalej spółdzielczość produkcyjną, zapewniającą dobrobyt naszej wsi pracującej. Z 68 spółdzielń produkcyjnych większość z nich ma wspaniałe osiągnięcia zarówno na odcinku produkcji rolnej, jak i w hodowli.

Rozwinęliśmy na szeroką skalę sieć elektryfikacyjną, która obejmuje dziś 106 gromad.

Zakładamy coraz więcej punktów usługowych drobnego przemysłu, których liczba obecnie wynosi 65.

Troska o zdrowie człowieka pracy znalazła również swój wyraz w rozbudowie służby zdrowia. Posiadamy 4 ośrodki wiejskie, jedną izbę porodową i 6 punktów sprzedaży leków.

W Górze Śląskiej posiadamy przychodnię obwodową, która udziela pomocy lekarskiej społeczeństwu.

Odbudowaliśmy i poszerzyliśmy sieć szkól podstawowych. Rozbudowaliśmy również sieć bibliotek i świetlic oraz sieć radiowęzłową.

Posiadamy kino miejskie w Górze Śląskiej i 3 stałe kina wiejskie. Czynne są kina objazdowe.

Zdobycze te mówią o tym, że społeczeństwo naszego powiatu z wielkim entuzjazmem i ofiarnością realizuje zadania, które wynikają z bieżących potrzeb naszego kraju i wskazane zostały przez Zjazdy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Zdobycze te nie tylko powinniśmy utrwalić, lecz znacznie poszerzać i stale powiększać w naszej walce o wzrost dobrobytu ludzi pracy miast i wsi.

W ciągu najbliższych lat rozbudowany zostanie przemysł kluczowy oraz zwiększy się znacznie liczba zakładów przemysłu terenowego. Wybudowane zostaną zakłady włókiennicze. Powstanie fabryka produkująca zabawki na eksport. Rozwinięte zostanie przetwórstwo owocowo-warzywne. Powstanie wytwórnia win.

Uruchomiona zostanie cegielnia w Giżynie i inne. Uruchomimy nieczynne dotąd gorzelnie w Czeladzi i Ślubowie. Wybudujemy 3 suszarnie w Zespołach PGR. Rozbudujemy sieć punktów usługowych do 186.

Dzięki wzrostowi produkcji poprawi się zaopatrzenie miasta i wsi. Rozbudowana zostanie sieć socjalistycznego handlu detalicznego zwłaszcza na wsi o 16 proc., rozszerzą się placówki żywienia zbiorowego.

Odbudowane zostaną w Planie 5-letnim zniszczone przez okupanta budynki mieszkalne w Górze Śląskiej, Wąsoszu i Czerninie. Przy pomocy państwa kosztem poważnych nakładów inwestycyjnych odbudowany zostanie Ratusz w Górze Śląskiej, który pomieści administrację powiatową, zwalniając około 10 budynków mieszkalnych dla ludzi pracy.

Wprawdzie wzrost liczby szkół nie nastąpi w najbliższych latach – to jednak zbudujemy nowe szkoły w miejsce dotychczas istniejących, które nie odpowiadają warunkom nauczania.

Zbudowane zostaną nowe szkoły w Luboszycy [Luboszycach], Chociborowicach [Chocieborowicach] i Lubowie. Rozbudowane zostaną szkoły w Sicinach, Psarach, Naratowie, Grabowie [Grabownie] i Brzeżanach.

Poprzez pełne zagospodarowanie około 500 ha odłogów podniesiemy zbiory przeciętnie o 750 ton.

Na koniec Planu 5-letniego powiat nasz będzie posiadał 14 ferm hodowli bydła, 15 ferm hodowli trzody chlewnej, 10 ferm hodowli owiec i 14 ferm hodowli drobiu.

Racjonalna uprawa łąk i pastwisk zapewni bazę paszową. Dokonamy na terenie naszego powiatu wielkich robót melioracyjnych. Odbudowane zostaną nieczynne dotychczas śluzy i 8 przepompowni na terenie gminy Wąsosz i Luboszyca [Luboszyce], przez co osuszy się ponad 4500 ha gruntów ornych a nawodni się ponad 200 ha łąk.

Rozwiniemy opiekę weterynaryjną nad zwierzętami. W najbliższych latach powstanie dodatkowo jedna lecznica i 4 punkty weterynaryjne.

Osiągnięcia produkcyjne pójdą w parze ze zdobyczami socjalnymi.

W roku 1956 odbudujemy oddział zakaźny przy Szpitalu Powiatowym z liczbą miejsc 30. Ponadto powstaną 4 punkty felczerskie, 2 punkty pielęgniarskie i izba porodowa w Chruścinie [Chróścinie].

Podniesie się poziom życia kulturalno-oświatowego. Nasza dziatwa szkolna otrzyma jasne i przestronne sale lekcyjne, a biblioteki szkolne uzupełnimy nowymi dziełami.

Wiemy, że wymienione zadania nie są łatwe. Do tego potrzebna jest silna i nieugięta wola całego społeczeństwa, aby pokonać wszystkie trudności w realizacji postawionych zadań.

Nowo wybrane rady narodowe staną w obliczu tych zadań. W związku z tym kampania przedwyborcza ma szczególnie doniosły charakter i powinna przebiegać pod hasłem wielkich czynów produkcyjnych w mieście i na wsi.

5 grudnia pójdziemy do urn wyborczych wszyscy; pójdziemy z wolą przodowania w walce o realizację wskazań II Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, który wytknął narodowi polskiemu jedynie słuszną drogę podniesienia dobrobytu.

Wykażemy z nową siłą, że naród nasz zjednoczony we Froncie Narodowym pod przewodem klasy robotniczej i jej Partii potrafi sprostać zadaniom, których wykonanie zapewnia naszej ojczyźnie zaszczytne miejsce w świecie. Nasza droga wiedzie do dobrobytu i socjalizmu.

Niech żyje nasza ukochana Ojczyzna Polska Rzeczpospolita Ludowa!

 

Powiatowy Komitet Frontu Narodowego w Górze Śląskiej

Dnia 20 X 1954 r.

Źródło: „Gazeta Górowska” 1954 nr 4 s. 1

 

* * * * *

 

Radni w 1954

Uprawnionych do głosowania w wyborach do gromadzkich rad narodowych było 16 319 osób, oddano kart do głosowania 15 795, w wyborach wzięło udział 96,8%. Uznano za nieważne 2 karty do głosowania, głosów ważnych oddano 15 793. Przeciw liście Frontu Narodowego oddano 279 głosów, czyli 2,4%, na listy Frontu Narodowego oddano 15 402 głosy (97,6%). W protokole jest ręczna poprawka – 391 głosów przeciw liście Frontu Narodowego, czyli 3%. W załączniku do protokołu zapisano: „Na ogólną liczbę 273 kandydatów do gromadzkich rad narodowych wybranych zostało 273. Ponad 90% głosów otrzymało 273 kandydatów.”

GRN Borszyn Mały: Piotr Antków, Walenty Dyrcz, Jadwiga Fiołek, Mieczysław Fudala, Jan Kruszyński, Jan Liskiewicz, Henryk Skoniecki, Józef Szymański, Antoni Wielebski, Franciszek Wojtowicz, Stanisław Zagrodzki

GRN Brzeżany: Stefan Chmielak, Stefania Cygan, Tadeusz Dąbek, Czesława Gudy [Gudz], Czesław Hołownia, Teofil Kargul, Józef Koziołkowski, Kajetan Mielniczuk, Tomasz Połos, Franciszek Pyrek, Stanisław Rochowski [Rohowski], Józef Rossa, Jan Sitnik, Zofia Swaczyna, Franciszek Wilczyński, Helena Żagulska

GRN Czernina: Jan Boś, Piotr Bryk, Bronisław Bukowski, Kazimierz Całujek, Władysław Chłoń, Maria Grzesiak, Jadwiga Kłapać [Kłapoć?], Franciszek Kospiczewicz, Adam Krynkiewicz, Władysław Kuklis, Franciszek Rogowski, Antoni Różański, Piotr Stankiewicz, Stanisław Szymański, Mieczysław Wasilewski, Maria Winnicka, Józef Wołk

GRN Jemielno: Anna Badziuk [Badzioch], Wojciech Bąk, Tadeusz Bogusz, Władysław Byczak, Michał Hawryliszyn, Maria Ochocka, Stanisław Poczynek, Aleksander Satora, Bazyli Surma, Ludwik Ucinek, Władysław Złoty

GRN Kamień Górowski: Józef Adamiak, Stanisław Bartela, Szczepan Biernacki, Tadeusz Boczar, Władysław Dolata, Jan Gruda, Andrzej Gryz, Stanisław Jędrysiak, Kacper Łukaszów, Jan Maślak, Andrzej Niezgoda, Stanisława Olczak, Jan Owsianik, Franciszek Przybylski, Władysław Torchała, Witold [Witt?] Wieczorek, Stefan Zając

GRN Luboszyce: Adam Florczak, Adolf Giecewicz, Stanisław Kloziński, Franciszka Kochman, Teodor Kozer, Franciszek Król, Józefa Kszęć [Kszęńć], Łucja Lachowicz, Roman Łabaziewicz, Michał Maćkowski, Franciszek Nowak, Helena Rojszczak, Maciej Siemaszko, Jan Strzyżykowski, Tomasz Wikiera, Czesław Wiśniewski

GRN Pobiel: Walenty Bąk, Kazimiera Beuch, Jakub Bogaczyński, Adam Czuba, Jan Frąckowiak, Henryk Grzybkowski, Stanisław Hamerski, Kazimierz Karbowiak, Michał Kładny, Mikołaj Kobylański, Stanisław Krawczyk, Stanisław Mierzyjewski, Jan Poczynek, Zenon Szczepański

GRN Psary: Franciszek Branas, Stanisław Czechowski, Janina Kasprzak, Helena Krystek, Franciszek Metelica, Jan Mosiądz, Adolf Olejnik, Mieczysław Pawlicki, Katarzyna Smok, Władysław Winnik, Edward Wróbel, Kazimierz Wysocki

GRN Rudna Wielka: Władysław Abrachamowicz, Franciszek Danielczak, Irena Gołębiowska, Edward Katarzyński, Mateusz Kurpiel, Bazyli Kwasnikiewicz, Paulina Małaczyńska, Wacław Milewski, Franciszek Murawska [Murawka], Stanisław Opis, Stanisława Orzepowska, Mikołaj Pogrzebski, Stefan Surma, Stanisław Szałata, Jan Tubielewicz [Tubilewicz], Jan Woźniak, Wiesława Zielińska, Franciszek Żydkowicz [Żytkowicz]

GRN Siciny: Bronisława Adamska, Stefan Ćwian, Tomasz Florkowski, Maria Hrycaj, Aleksandra Jakubas, Michał Konieczko, Władysław Koszacki, Władysław Koszów, Józef Krężel, Maria Kumur, Marian Muszyński, Józef Panicz, Władysław Pawlicki, Czesław Sadoś, Józef Tymczyszyn, Jan Wilczyński, Stanisław Wojtkowiak

GRN Stara Góra: Stanisław Bodera, [Stefan Brzostek], Józef Gębski, Stanisław Gizicki, Jan Kanonowicz, Henryka Konradowicz, Szczepan Krytowski, Ignacy Kubicki, Józef Kulesza, Józef Kulpa, Stanisław Łagódko, Jan Małolepszy, Leokadia Panek, Leokadia Popko, Józef Sudnik, Zbigniew Sudnik, Jan Tajchman , Felicja Zakrzewska, Józef Zawadzki, Genowefa Zych

GRN Ślubów: Jan Bierula, Stanisław Jakubowski, Franciszek Jędryczka, Piotr Kościukiewicz, Józef Kowal, Karol Macharzyński, Władysława Nowacka, Józef Papmel, Józef Rokoszewski, Stanisław Skipirzepa, Tadeusz Szczepański, Stanisław Świerzyński, Alfred Walijewski, Zofia Wojciechowska, Janina Woś, Bronisław Wróblewski

GRN Wągroda: Władysław Dyk, Andrzej Kędzierski, Czesława Marzec, Michał Pilipas, Benedykta Piotrowicz, Józef Poznański, Józef Siwak, Teresa Stępniewska, Antoni Stodoła, Józef Stojanowski, Włodzimierz Szykuła

GRN Wąsosz: Nadzieja Andrzejewska, Józef Bednarz, Zygmunt Bejcon, Władysław Buczek, Adam Duszak, Władysław Górnicki, Kazimiera Hostyńska, Tadeusz Koryto, Anna Kwaskiewicz, Stefan Leszczyński, Mieczysław Malcherek, Antoni Markowski, Tadeusz Markuszewski, Józef Milewicz, Wiktoria Olejniczak, Bronisław Paluszkiewicz, Bolesław Płaczek, Jan Radkiewicz, Władysław Rękosiewicz, Krystyna Stebnicka, Jan Strugała, Feliks Szymczak, Adam Tarnogórski, Franciszek Wawrzyniak, Bronisław Wojnicki, Stanisław Woźniak, Michał Żelichowski

GRN Witoszyce: Józef Bobowski, Jan Bohacz, Bronisław Chudek, Władysław Duchniak, Bolesław Grabowski, Jadwiga Gródecka, Jan Jasiak, Justyn Juźwiak, Władysław Krajewski, Stefan Kubiński, Piotr Mazur, Zygmunt Myślicki, Tekla Oleńko, Kazimierz Orzełek, Władysław Staszków, Edward Tchórzewski, Jan Waląg, Franciszek Woźny

GRN Zaborowice: Jan Chmieliński, Zdzisława Ciesińska, Krystyna Cybulska, Franciszek Kowalski, Antoni Kuśnierek, Franciszek Oprządek, Jan Pakuła, Adela Pałubiak, Zenobiusz Ptak, Marta Salomońska, Stanisław Stasiczak, Jan Szkudlarek, Roman Wilk, Marian Zarzycki

GRN Żuchlów: Helena Bielawska, Jan Dwojny, Władysław Frankowski, Franciszek Glezner, Józef Głuszko, Ludwik Grek, Wanda Hanisz [Hanisch], Stefan Januszewski, Stanisława Kamyk, Stanisław Kopaniecki, Ryszard Kucharski, Jan Kwiatkowski, Józef Luty, Tadeusz Łysik, Tadeusz Mrożek, Franciszek Piskozub, Józef Pomys, Edward Skowron

MRN Góra: Zenon Anioła, Ludwik Balcerowiak, Michał Chruszcz, Józef Czajka, Stanisław Domański, Stanisława Flis, Bolesław Gurgurewicz, Witold Henik, Jan Hryniewicz, Antoni Hryniewiecki, Józef Idzikowski, Józef Iwanowski, Piotr Jakuszewski, Franciszek Janowski, Antoni Kalinowski, Zygmunt Kępa [Kempa], Henryk Kowieszko, Leon Krysztowiak [Krysztofiak], Józef Kurek, Władysław Małek, Aldona Mazulewicz, Leon Mielcarek, Anna Miskis, Leon Perczak, Kazimierz Pietrakiewicz, Józef Radajewski, Lucjan Rosa, Stanisław Rosik, Jan Sajdak, Franciszek Sobkowiak, Rościsław Sokołowicz, Kazimierz Szafraniec, Marta Szczepańska, Stanisław Twaróg, Wincenty Urbanowicz, Witold Wirchanowicz, Józef Wojtysiak, Kazimierz Zajączkowski, Ludwik Zmuda, Edward Zontek

Zastępcy: Anna Aleksandrowicz, Józef Baraniak, Bogdan Bogdanowicz, Konstanty Boniecki, Stanisława Gajdamowicz, Marta Giezek, Helena Kolbusz, Jan Kulesza, Michał Lis, Rajmund Napierała, Waleria Pientka [Piętka?], Stanisław Wiśniewski

PRN: Paweł Azarko, Apolonia Balcewicz, Józef Bareła, Stanisław Bartela, Józef Bator, Wacław Borzym, Franciszek Brzoziński, Edward Czapiga, Maria Gołębiowska, Zygmunt Górski, Helena Gruda, Kazimierz Hoffman, Michał Iwanowski, Franciszek Jagodzik, Feliks Jakubas, Bronisław Jaroszewicz, Mieczysław Kielan, Jan Konczal, Henryk Kopik, Michał Kopaniecki, Mieczysław Kostrzewski, Stanisław Koziński, Franciszek Kudak, Władysław Kuklis, Stanisław Lorek, Feliks Malcherek, Franciszek Malepszy, Ludwik Marciniszyn, Antoni Metynowski, Stefan Pawliczak, Bronisław Piotrowski, Adolf Popławski, Roman Ratajczyk, Helena Rojszczak, Stefan Rosik, Stanisław Rybacki, Stanisław Sas, Zofia Siwarska, Edward Skowron, Józef Sikórski, Marian Skrzynecki, Feliks Stachowiak, Henryk Szarek, Janina Szklarz, Zofia Szumińska, Tadeusz Traczyk, Antoni Walczak, Władysław Wałejko, Mieczysław Wasilewicz, Franciszek Waśniewski, Tadeusz Wawer, Wanda Więć, Stanisław Włodarski, Aniela Wójcik, Roman Wybieralski, Helena Zagólska, Michał Zaremba, Jan Zarzecki, Marian Zdrzewielski, Józef Żołniarkiewicz.

Zastępcy: Zygmunt Bejcon, Franciszek Branas, Antoni Czerwiński, Wacława Dryźba, Robert Hołownia, Witold Januszkiewicz, Justyn Juźwiak, Bronisław Karolewicz, Jan Kruszyński, Feliksa Kulesza, Antoni Lewandowski, Kazimierz Małkiewicz, Franciszek Metelica, Henryk Rachwał, Jerzy Salmonowicz, Feliks Szułczyński, Edward Turkiewicz, Edmund Urbański, Mieczysław Wojdyło, Franciszek Woźny

 

APW: Akta komisji wyborczych do Rad Narodowych z terenu województwa wrocławskiego z wyborów przeprowadzonych w dniu 05.12.1954 roku [materiały nie uporządkowane]

 

Zapis niektórych nazwisk został skorygowany, w przypadku kilku nazwisk nie ma pewności co do poprawności zapisu, stąd w nawiasach kwadratowych została podana wersja alternatywna. W przypadku GRN Stara Góra zostało dodane jedno nazwisko pominięte w protokole wyborczym.

 

 

 

[1] W dokumentach, z których korzystałem, konsekwentnie używano nazwy Góra Śląska.

[2] APW: PPRN Góra Śląska 284 s. 125.

[3] APW: PPRN Góra Śląska 284 s. 130.

[4] APW: PPRN Góra Śląska 6 s. 19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”).

[5] APW: PPRN Góra Śląska 6 s. 19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”).

[6] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 207 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej za okres od 25 XI do dnia 2 XII 1954 r. z prac przygotowawczych do przeprowadzenia wyborów do Rad Narodowych” na posiedzeniu egzekutywy w dniu 2 grudnia 1954 r.)

[7] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 272-273 („Ocena pracy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w akcji wyborczej do terenowych rad narodowych na terenie powiatu górowskiego”); KP PZPR Góra Śląska 51 s. 207. Nie do końca jest jasny skład uczestników, podaję go za: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 272-273.

[8] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 272-273 („Ocena pracy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w akcji wyborczej do terenowych rad narodowych na terenie powiatu górowskiego”); KP PZPR Góra Śląska 51 s. 207 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej za okres od 25 XI do dnia 2 XII 1954 r. z prac przygotowawczych do przeprowadzenia wyborów do Rad Narodowych” na posiedzeniu egzekutywy w dniu 2 grudnia 1954 r.)

[9] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 209 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej za okres od 25 XI do dnia 2 XII 1954 r. z prac przygotowawczych do przeprowadzenia wyborów do Rad Narodowych” na posiedzeniu egzekutywy w dniu 2 grudnia 1954 r.)

[10] Ibidem.

[11] Ibidem.

[12] Kronika m. Góry Śląskiej i ziemi górowskiej, t. I.; APW: PPRN w Górze 6 s. 19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”).

[13] Ordynacja wyborcza do rad narodowych z 1954 r. art. 38 [w:] Konstytucja i podstawowe akty ustawodawcze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, oprac. Andrzej Gwiżdż i Janina Zakrzewska, Warszawa 1958 s. 352.

[14] Liczby te pochodzą z tego samego dokumentu „Ocena Pracy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w akcji wyborczej do terenowych rad narodowych na terenie powiatu górowskiego” przedstawionego na posiedzeniu egzekutywy KP PZPR w dniu 16 grudnia 1954 r. (APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 272-277).

[15] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 274.

[16] Kronika m. Góry Śląskiej i ziemi górowskiej, t. I.

[17] APW: PPRN w Górze 6 s. 19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”); wg Kroniki I odbywało się to w dniach od 8 do 13 listopada 1954 r.

[18] Kronika, t. I; APW: PPRN Góra Śląska 6 s.19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”).

[19] Kronika, t. I; APW: PPRN Góra Śląska 6 s. 19 („Informacja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Górze Śląskiej z dotychczasowych prac przygotowawczych do wyborów do rad narodowych”).

[20] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 205.

[21] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 206.

[22] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 187.

[23] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 205.

[24] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 187 („Informacja z przebiegu pracy Powiatowego Frontu Narodowego w Górze Śląskiej za czas od 18-25 listopada 1954 r.” na posiedzeniu egzekutywy 25 listopada 1954 r.)

[25] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 204-205.

[26] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 187.

[27] APW: PPRN Góra Śląska 286 s. 119.

[28] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 275.

[29] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 277.

[30] APW: KP PZPR Góra Śląska 51 s. 275.